PESEL był od samego początku lat 70. pomyślany jako część systemu elektronicznego przetwarzania danych i informacji przez MSW – mówi w rozmowie z „Gazetą Polską” dr hab. Sławomir Cenckiewicz, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego i zarazem członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Historyk analizuje dzieje systemu PESEL w kontekście sprawy podporucznik Ewy Gawor, urzędnik warszawskiego ratusza, która pracowała w Departamencie PESEL komunistycznego MSW.
– To, co dziś brzmi bardzo niewinnie, czyli Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności, było w istocie od początku rozwinięciem i wdrożeniem sowieckich wytycznych dotyczących inwentaryzacji społeczeństwa, które wprowadzano w Polsce od przełomu lat 40. i 50. Ale najlepiej spojrzeć na ten proces właśnie przez pryzmat ludzi tworzących elektroniczne systemy danych w PRL. Wszyscy wywodzili się z pionów pomocniczych bezpieki i cieszyli się wsparciem Sowietów – mówi profesor Cenckiewicz, opisując sylwetki twórców PESEL, cieszącego się zaufaniem Łubianki płk. Antoniego Bossowskiego oraz płk. Romana Warskiego: „legendy bezpieki i prawdziwego twórcy systemu PESEL”.
Wesprzyj nas już teraz!
– W całej skomplikowanej roli elektronicznych systemów gromadzenia informacji w strukturach aparatu bezpieczeństwa PRL za najważniejsze uznać należy, że były one tworzone głównie na potrzeby planów operacyjnych tajnych służb (zarówno cywilnych, jak i wojskowych) – tłumaczy historyk.
– PESEL generalnie opierał się na sowieckim Jednolitym Systemie Elektronicznych Maszyn Cyfrowych Riad, który był częściowym urobkiem złodziei z KGB inwigilujących IBM, chociaż wprowadzono w tej dziedzinie także osiągnięcia krajowej myśli technicznej – dodaje.
Źródło: „Gazeta Polska”
MWł
