Przedstawiciele władz państwowych Polski i Litwy wspólnie opracowali program uroczystego pochówku szczątek powstańców styczniowych, który 22 listopada będzie miał miejsce w Wilnie. Trumny powstańców, m.in. Konstantego Kalinowskiego – dowódcy Powstania Styczniowego na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego, zostaną złożone w pięknej, zabytkowej kaplicy na Starej Rossie.
W uroczystościach pogrzebowych wezmą udział m.in. prezydent Litwy, prezydent i premier Polski, przedstawiciel prezydenta Ukrainy. Zaproszenie na uroczystości pogrzebowe skierowano też do prezydenta Białorusi, ale przyjedzie wicepremier białoruskiego rządu.
Wesprzyj nas już teraz!
Program ceremonii pogrzebowej rozpocznie się o godzinie 8.30 na Placu Katedralnym w Wilnie. Przy trumnach bohaterskich powstańców, będzie miał miejsce uroczysty apel wojskowy. Następnie trumny zostaną wniesione do bazyliki archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława. Od godziny 9.00 do godziny 11.30 przy trumnach powstańców styczniowych modlić się będą i czuwać mieszkańcy Wilna i goście z całej Litwy oraz różnych państw świata.
Podczas uroczystości pogrzebowych pochowani zostaną zidentyfikowani powstańcy styczniowi, którzy życie oddali za wolność Rzeczypospolitej – Konstanty Kalinowski, gen. Zygmunt Sierakowski, Bolesław Kołyszko, ks. Rajmund Ziemacki, Julian Leśniewski, Albert Laskowicz, Józef Jabłoński, Aleksander i Józef Rewkowscy, Karol Sipowicz, Jan Bieńkowski, Jan Marczewski, Edward Czapliński, Mieczysław Dormanowski, Ignacy Zdanowicz, Tytus Dalewski, Henryk Makowiecki, Władysław Nikolai, Kazimierz Syczuk i Jakub Czechan.
Uroczysta Msza św. pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Gintarasa Grušasa, Metropolity Wileńskiego, rozpocznie się o godzinie 12.00. Eucharystię będą wspólnie koncelebrowali biskupi i kapelani wojskowi z Litwy, Polski i Białorusi, m.in. ks. kard. Tadeusz Kondrusiewicz, zwierzchnik Kościoła Katolickiego na Białorusi.
Jako że wstęp do bazyliki archikatedralnej będzie ograniczony. Uroczystość można będzie obejrzeć na telebimach ustawionych na Placu Katedralnym. Bezpośrednią transmisję będzie prowadziła Telewizja Litewska i TVP. W uroczystościach pogrzebowych wezmą udział m.in. prezydenci Litwy i Polski. Zaproszenie na uroczystości pogrzebowe skierowano do prezydenta Białorusi, ale zdecydował on, że przyjedzie wicepremier białoruskiego rządu. Konstanty Kalinowski, który m.in. spocznie na Rossie, jest uważany na Białorusi za bohatera narodowego.
Po zakończeniu Eucharystii i przemowach przedstawicieli poszczególnych państw, około 13.30, trumny ze szczątkami powstańców styczniowych, zostaną w uroczystej procesji żałobnej, przeniesione ulicami Wilna aż na, bliski sercom Polaków, cmentarz Rossa. Po drodze, kondukt żałobny, stanie przed Ostrą Bramą i słynącym łaskami wizerunkiem Matki Bożej Miłosierdzia. W tym miejscu czystym tonem zabrzmią dzwony wielu wileńskich świątyń. Rozlegną się też pobożne pieśni śpiewane w czterech językach dawnej Rzeczypospolitej – polskim, litewskim, ukraińskim i białoruskim.
Procesja żałobna z trumnami powstańców ma dotrzeć na Starą Rossę około godziny 14.30. Tu przemówienia wygłoszą prezydenci Polski i Litwy. Na zakończenie oficjalnej części ceremonii uroczystego pochówku powstańców styczniowych zagrzmią salwy na cześć przywódców i uczestników Powstania Styczniowego oraz wszystkich, którzy zginęli w walce o wolność Ojczyzny. Trumny zostaną złożone w pięknej, XIX – wiecznej kaplicy. Od godziny 16.00 wszyscy chętni będą mogli modlić się i oddać cześć powstańcom.
W latach 1863–1864 na placu Łukiskim w Wilnie władze carskie straciły przywódców i uczestników Powstania Styczniowego. Pierwszy śmierć poniósł (22 maja 1863 r.) ks. Stanisław Iszora. Natomiast generała Zygmunta Sierakowskiego ps. „Dołęga”, przywódcy Powstania Styczniowego na Żmudzi, stracono 15 czerwca 1863 roku. Konstantego Kalinowskiego zamordowano zaś z wyroku zaborczych władz 15 czerwca 1864 roku. Wyrok na nim wykonano jako na ostatnim z grupy kilkudziesięciu skazańców. Ciała powstańców Rosjanie pogrzebali w tajemnicy.
Po przeszło 150 latach, w 2017 roku litewscy archeolodzy odnaleźli szczątki straconych powstańców styczniowych na zboczu Góry Zamkowej w Wilnie. W odkrytych grobach znaleziono w sumie szczątki 21 osób. Niestety nie odnaleziono szczątek – ks. Stanisław Iszora, pierwszej ofiary Michaiła Murawiowa, krwawego pacyfikatora powstania na Litwie . Zostali oni pochowani w „rosyjski sposób” – bez należytego szacunku, wrzuceni do dołów śmierci z rękoma związanymi z tyłu. Szczątki tylko jednego z nich spoczywały w osobnym, pojedynczym grobie. Są to szczątki generała Zygmunta Sierakowskiego. Przy zmarłych odnaleziono m.in. poświęcone medaliki, symbole ich szczerej wiary.
Adam Białous
