To stąd wyszła rekonkwista

León to zaklęte w pięknej architekturze wspomnienie zwycięskich walk z muzułmanami, przystanek pielgrzymów do Santiago de Compostella i miejsce kultu wielu wspaniałych świętych. Chrześcijańska metryka tego uroczego miasta powinna zawstydzać Hiszpanów zalewanych przez fale współczesnych Maurów.

Historycy nie przestają się zastanawiać nad fenomenem podboju Hiszpanii przez muzułmanów. Jak to możliwe – stawiają retoryczne pytanie – aby kilka tysięcy dopiero co zislamizowanych (i to powierzchownie) Berberów wraz z garstką Arabów potrafiło, za namową mieszkających w Maroku i w Hiszpanii Żydów, przeprawić się z Afryki do Europy, pokonać w walce wojsko wizygockiego króla i w kilkanaście miesięcy zająć prawie cały Półwysep Pirenejski. Jak to możliwe? Niedługo potem muzułmanie sforsowali Pireneje i wlali się na równiny Galii. Nie zdołali jednak przedrzeć się przez Góry Kantabryjskie, aby oprzeć swoje władztwo na morzu. Te wysokie, nieprzystępne, dzikie góry o chłodnym klimacie i częstych opadach deszczu stanowiły dla nich barierę nie do pokonania. Zwłaszcza że żyły tam rozliczne plemiona górali o celtyckim rodowodzie, nigdy niepodporządkowane nawet przez Rzymian, zaledwie ochrzczone przez katolickich już Wizygotów, którzy ostatecznie odstąpili od arianizmu.