Świątynia opaczności?

Kto znajdzie się na warszawskim Wilanowie – w jego części nowszej, zwanej też nie bez racji (z uwagi na charakterystyczny przekrój społeczny tej części miasta) Lemingowem – z pewnością nie przeoczy Świątyni Opatrzności Bożej, której gmach, górujący nad powstającymi dookoła osiedlami mieszkalnymi, wieńczy niedomknięta kopuła. Monumentalna, widoczna z oddali struktura jest na tyle charakterystyczna, że inwencja językowa użytkowników sieci komputerowej znalazła dlań takie określenia jak: wyciskarka do cytrusów czy dom Batmana. Jest w tych przejawach bezwzględnej ironii polskiego ludu boleśnie trafna recenzja tak samego dzieła architektury, jak i założeń urbanistycznych, a bodaj i całego przedsięwzięcia, którego historia sięga XVIII wieku.

Pierwszą decyzję o budowie w stolicy Świątyni Najwyższej Opatrzności podjęli, jak wiadomo, autorzy Konstytucji 3 Maja – a ponieważ całe ich dzieło w krótkim czasie zostało obalone, więc i pierwotny projekt odłożony został ad acta. Wracał później niejeden raz wprowadzany na wokandę prasową, a nawet parlamentarną w kolejnych pokoleniach. Szereg razy ogłaszano konkursy i wznawiano zbiórki datków na ten cel – pod zaborami i za II Rzeczypospolitej, i w czasach PRL. Zmieniały się projekty architektoniczne i proponowane lokalizacje (Łazienki, Ujazdów, Pola Mokotowskie, Rakowiec, wreszcie Pola Wilanowskie)...