2 września 2019

Wilno: pracownicy i wolontariusze IPN poszukują szczątek żołnierzy AK

(FOT. Adam Białous)

Na pozostałościach cmentarza blisko centrum Wilna IPN prowadzi poszukiwania szczątek 3 żołnierzy AK, którzy zginęli podczas największej bitwy operacji „Ostra Brama”. To już trzeci rok poszukiwań prowadzonych na Litwie. Do tej pory odnaleziono tam szczątki 10 żołnierzy podziemia.

 

Prace w Wilnie prowadzą pracownicy Wydziału Kresowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Chcą odkryć szczątki trzech konkretnych osób – porucznika Czesława Grombczewskiego ps. „Jurand”, starszego sierżanta Maurycego Palenko ps. „Strug” i plutonowego AK Franciszka Hoja ps. „Szary”. Wszyscy oni zginęli 13 lipca 1944 roku podczas bitwy pod Krawczunami, największej batalii operacji „Ostra Brama”. Ciała trzech zabitych przez Niemców AK-owców, pochowano na starym, zamkniętym jeszcze przed wojną, cmentarzu na Pióromoncie w Wilnie. Po wojnie komuniści niemal całkowicie zniszczyli ten cmentarz.

Wesprzyj nas już teraz!

 

Właśnie pozostałości nekropolii na Pióromoncie są terenem poszukiwań prowadzonych obecnie przez IPN. Poszukujący posiadają fotografię z roku 1946, na której uwieczniono trzy krzyże z imiennymi tabliczkami, które postawiono na grobie 3 poległych AK- owców. Po wojnie jednak władze komunistyczne zniszczyły te krzyże i nagrobek. Nie jest więc obecnie łatwo zlokalizować miejsce, ukazane na zdjęciu. Po raz pierwszy próbowano tego dokonać już w roku 1992, ale bezskutecznie. Obecnie IPN ma o wiele większe szanse na dokonanie oczekiwanego od wielu lat odkrycia, gdyż posiada dokumenty, które są ważnymi „wskazówkami” w tej sprawie. 

 

Oprócz fotografii, bardzo pomocna może być zachowana relacja jednej z sanitariuszek, która brała udział w pochówku trzech żołnierzy AK. W swojej relacji podaje ona, że przed włożeniem do grobu ciała porucznika Czesława Grombczewskiego ps. „Juranda”, w jego skrzyżowane na piersiach dłonie, włożyła ryngraf z Matką Bożą Ostrobramską. Podała ona również, że podobny ryngraf na piersi zawieszony miał plutonowy AK Franciszek Hoja ps. „Szary”.

 

Projekt poszukiwania i ekshumacji żołnierzy Armii Krajowej na Litwie prowadzony jest przez IPN od roku 2017. W ubiegłym roku (wrzesień)  na cmentarzu w Ejszyszkach miał miejsce pogrzeb trzech żołnierzy AK, odnalezionych w trakcie prac poszukiwawczych na terenie rejonu solecznickiego. Jednym z nich był Edward Buczek ps. „Grzybek”. Dwóch pozostałych żołnierzy podziemia, wówczas pochowanych, nie udało się zidentyfikować. Natomiast już 7 września br. w Ejszyszkach będą miały miejsce kolejne uroczystości pogrzebowe -czterech Nieznanych Żołnierzy Armii Krajowej. Ich szczątki IPN odnalazł podczas prac prowadzonych na Litwie dwa lata temu. W tym roku prowadzone były również poszukiwania w Migunach, gdzie odnaleziono prawdopodobnie grób por. Apoloniusza Duszkiewicza, ps. „Polza”.

 

Adam Białous

Wesprzyj nas!

Będziemy mogli trwać w naszej walce o Prawdę wyłącznie wtedy, jeśli Państwo – nasi widzowie i Darczyńcy – będą tego chcieli. Dlatego oddając w Państwa ręce nasze publikacje, prosimy o wsparcie misji naszych mediów.

Udostępnij
Komentarze(0)

Dodaj komentarz

Anuluj pisanie

Udostępnij przez

Cel na 2024 rok

Skutecznie demaskujemy liberalną i antychrześcijańską hipokryzję. Wspieraj naszą misję!

mamy: 104 290 zł cel: 300 000 zł
35%
wybierz kwotę:
Wspieram