Wieść o planowanym spotkaniu Franciszka z byłym prezydentem Brazylii Luizem Inácio Lula da Silva, który opuścił więzienie w listopadzie ub. roku, zelektryzowała Brazylijczyków. Zarówno zwolennicy Luli, jak i jego przeciwnicy postrzegają audiencję jako rodzaj ukrytego poparcia Franciszka dla kontrowersyjnego lewicowego polityka.
Lula rządził Brazylią między 2003 a 2010 rokiem i cieszył się dużą popularnością ze względu na politykę socjalną. W ostatnich latach wszczęto wobec niego liczne dochodzenia w związku z podejrzeniem o korupcję.
Wesprzyj nas już teraz!
W jednym z nich prezydent został oskarżony o przyjęcie łapówki w postaci trzech mieszkań od jednej z firm budowlanej, która wygrała przetargi na kontrakty z państwową firmą naftową Petrobras. Lulę skazano na 12 lat więzienia. W rzeczywistości między 2018 r. a 2019 r. spędził w więzieniu 580 dni.
W listopadzie ub. roku został zwolniony po tym, jak sąd uznał, iż można go będzie uwięzić jedynie po wyczerpaniu wszystkich środków odwoławczych.
Główny sędzia, który doprowadził do uwięzienia Luli, Sérgio Moro, pod koniec 2018 r. został ministrem sprawiedliwości w rządzie prezydenta Jaira Bolsonaro.
W czerwcu 2019 r. amerykański dziennikarz Glenn Greenwald zaczął publikować korespondencję z Telegram Messenger między prokuratorami a sędzią Moro w sprawie o łapówkarstwo Luli, sugerując, że była pewna koordynacja działań między nimi, by móc wytoczyć proces i oskarżyć byłego prezydenta oraz innych członków Partii Robotniczej (zwanej PT)
Lula mierzy się obecnie z sześcioma osobnymi zarzutami, ale twierdzi, że są one motywowane politycznie.
O spotkaniu Luli i papieża Franciszka poinformował argentyński prezydent Alberto Fernández 31 stycznia po własnej audiencji w Rzymie. Według Fernándeza, pomysł dotyczący spotkania Franciszka z Lulą pojawił się właśnie wtedy, gdy on i papież dyskutowali na tematy związane z prawem i wykorzystaniem sądownictwa do walki z wrogami politycznymi.
Po uwięzieniu Lula wysłał list do Franciszka, mówiąc, że walczy o udowodnienie swojej niewinności i że został skazany za politykę na rzecz biednych. Wspomniał także o stratach osobistych: śmierci brata i wnuka. Po prawie miesiącu Franciszek odpowiedział na list prezydenta, wyrażając „duchową bliskość” z nim i zachęcając do zaufania Bogu.
Były prezydent potwierdził 5 lutego, że będzie na audiencji u papieża. Napisał na Tweeterze, iż udaje się do Rzymu, by osobiście podziękować papieżowi za „solidarność,” przejawioną przez niego w trudnych czasach i „przedyskutować brazylijskie doświadczenia w walce z ubóstwem”.
Według teologa Leonarda Boffa, pod którego ogromnym wpływem pozostaje papież, Franciszek nigdy nie wtrąca się w sprawy obcych krajów. – Papież może subiektywnie myśleć, że było to niesprawiedliwe uwięzienie, ale nigdy nie ogłosi tego publicznie – zapewniał Boff, odnosząc się do kary dla Luli.
Francisco Borba Ribeiro Neto, koordynator Centrum Wiary i Kultury na Papieskim Katolickim Uniwersytecie w São Paulo uważa, że spotkanie jest przede wszystkim obowiązkiem papieża jako głowy państwa. Zaprasza on wszystkich międzynarodowych liderów, którzy wyrażają chęć spotkania się z nim.
– Jeśli weźmiemy pod uwagę, że papież sygnalizuje, iż wierzy w niewinność Luli, ponieważ spotka się z nim, musimy również pomyśleć, że popiera politykę Bolsonaro, biorąc pod uwagę, że przyjął pierwszą damą Michelle Bolsonaro w grudniu. To oczywiście nielogiczne – ocenił.
Jednak według katolickiego świeckiego teologa Jung Mo Sunga, Franciszek może przynajmniej sygnalizować, że docenia politykę społeczną, którą Lula prowadzał w Brazylii podczas swojej kadencji jako prezydent.
– Lula jest światowym liderem, którego polityka społeczna spowodowała wzrost gospodarki. W swoim wezwaniu apostolskim „Evangelium Gaudium” papież Franciszek skrytykował tak zwaną teorię skapywania, czyli ideologii zgodnie z którą wzbogacanie bogatych przynosi korzyść ubogim. Jest krytykiem neoliberalizmu – przekonuje Jung Mo Sung.
„Gospodarka Franciszka”, wydarzenie promowane przez papieża w Asyżu w dniach 26-28 marca w celu refleksji nad nowymi systemami ekonomicznymi, może być jednym z punktów programu spotkania z Lulą, według Boffa.
– Luli i prezydent Dilmie Rousseff [następczyni Luli, która rządziła w latach 2011–2016] udało się znacznie zmniejszyć nierówności w Brazylii. Byłaby to wymiana pomysłów i opinii na temat tego, w jaki sposób takie rzeczy są szczerze możliwe, nawet w dominującym systemie, który ze swej natury zawsze powoduje nierówności – ocenił Boff,
W Brazylii krytyka Franciszka wobec obecnego systemu gospodarczego i jego poparcie dla lewicowych „ruchów ludowych”, które walczą o zmniejszenie nierówności, jest wprost postrzegane jako lansowanie „komunizmu”.
– Spotkanie papieża z Lulą – oczernianego przez sympatyków Bolsonaro jako „komunisty” – może wzmocnić taką wizję wśród ewangelików, a nawet niektórych katolików – przekonuje Sung.
Były prezydent Brazylii od wtorku przebywa w Watykanie, W czwartek zaplanowano jego spotkanie z papieżem, z którym miał omawiać kwestie głodu, nierówności społecznych i nietolerancji w Brazylii oraz na świecie.
Brazylijski pionier teologii wyzwolenia, a obecnie naczelny ekoteolog Leonardo Boff powiedział „Brasil de Fato,” że jednym z głównych tematów omawianych na czwartkowym spotkaniu miała być nierówność społeczna. Zdaniem Boffa, papież „chce zapytać Lulę, jak udało mu się zmniejszyć nierówności w Brazylii”.
– To spotkanie dwóch wielkich światowej sławy przywódców charyzmatycznych. To będzie dobre dla papieża, który wykorzysta doświadczenie Luli w procesie zmniejszania nierówności. Ważne będzie, aby Lula spotkał się z papieżem, ponieważ obaj są równie zaangażowani w obnażanie i odrzucanie tego globalnego systemu, który powoduje tak wiele ubóstwa, szkodzi przyrodzie i działa przeciwko życiu. Papież ujawnia tę nierówność jako konsekwencję anty-życiowej formy produkcji i wykorzystywania robotników oraz samej przyrody – stwierdził teolog.
Wg oenzetowskiej agendy ds. wyżywienia i rolnictwa (FAO), głód w Brazylii spadł w 2014 r. o 82 procent od 2003 r. FAO dodała, że brak bezpieczeństwa żywnościowego dotykający Brazylijczyków osiągnął poziom 5 procent.
Według Brazylijskiego Instytutu Geografii i Statystyki w 2014 r., 4,5 procent Brazylijczyków żyło poniżej granicy ubóstwa. Od czasu rządu Michela Temera, który objął urząd w 2016 r. po obaleniu Rousseff, wskaźnik ten miał wzrosnąć do 6,5 procent (13,5 miliona ludzi).
Leonardo Boff podkreślił, że kolejnym kluczowym aspektem, który Lula i papież powinni rozwiązać, jest „ratowanie demokracji,” „zwłaszcza w naszym kraju, który jest zagrożony nietolerancją i brutalnością”.
Jego zdaniem, papież i Lula są charyzmatycznymi przywódcami, którzy potrafią „mobilizować ludzi do realizacji fundamentalnych celów”, takich jak „pokojowe współżycie bez nienawiści i nietolerancji między narodami”.
– Papież jest zaniepokojony demokracją w Ameryce Łacińskiej i jest to kluczowy problem w walce Luli. Uważam, że papież zrozumiał, że uwięzienie [Luli] było motywowane politycznie i nie powinno było mieć miejsca – ocenił Boff.
Ekoteolog i filozof powiedział także, że Amazonia miała być kolejnym kluczowym tematem rozmowy między Lulą a papieżem. – Papież zapyta Lulę, jak ważna jest Amazonia dla ludzkości i jak on oraz rządy powinny chronić ten biom – tłumaczył.
Brazylia przygotowuje się do ważnych wyborów lokalnych w październiku tego roku, które zadecydują o zapleczu politycznym przyszłego prezydenta w 2022 r.
Źródło: cruxnow.com/brasildefato.com.br
AS
