W niedzielę Słoweńcy wybiorą nowy parlament. W sondażach przedwyborczych prowadzi Słoweńska Partia Demokratyczna byłego premiera Janez Janšy, którego mass media europejskie porównują do Wiktora Orbana i uznają za polityka posługującego się antyimigrancką retoryką.
Do przesilenia politycznego doszło w Słowenii wiosną, gdy premier Miro Cerar z lewicowo – liberalnej Partii Nowoczesnego Centrum złożył dymisję, a prezydent Borut Pahor zdecydował się rozwiązać parlament i rozpisać przedterminowe wybory. Składając w marcu rezygnację z funkcji szefa rządu Cerar podał jako przyczynę złą współpracę wewnątrz koalicji, tworzonej przez jego partię oraz postkomunistycznych Socjaldemokratów i Demokratyczną Partię Emerytów Słowenii. Wywodzący się z postkomunistycznych środowisk (do Związku Komunistów Słowenii wstąpił w 1986 roku) prezydent Borut Pahor nie zdecydował się na podtrzymanie centrolewicowej koalicji i otwarł drogę do rekonstrukcji sceny politycznej.
Wesprzyj nas już teraz!
Rozdrobnienie parlamentu
W przedwyborczych sondażach prowadzi Słoweńska Partia Demokratyczna Janeza Janšy, na którą może zagłosować co czwarty obywatel. Drugie miejsce zajmuje antysystemowa LMŠ (Lista Marjana Šarca), która jest przeciwna prywatyzacji przedsiębiorstw strategicznych oraz banków, ale jest za reformą systemu emerytalnego i legalizacją marihuany. Według podanego przez „Domovinę” sondażu, LMŠ oceniana jest między 12 a 18 proc. poparcia.
Jej lider, dziennikarz i komik Marjan Šarec, w końcówce kampanii stracił na wiarygodności, zaprzeczając faktowi spotykania się z liderem SPD Janezem Janšą. Jak pisały 1 czerwca „Slovenske Novice”, lider LMŠ dwa dni przed wyborami zadeklarował, że nie wejdzie w koalicję z Słoweńską Partią Demokratyczną Janeza Janšy.
Na współrządzących ostatnio Socjaldemokratów chce zagłosować grupa między 8 a 12 proc. wyborców i w przypadku tej partii widać tendencję spadkową. Pozostałe partie nie przekraczają pułapu 10 proc. w sondażach. Partia Nowoczesnego Centrum pełniącego jeszcze funkcję premiera Miro Cerara liczy na 9 proc. głosów. Z kolei centroprawicowa „Nowa Słowenia” na nieco ponad 8 proc. Podobne poparcie ma Demokratyczna Partia Emerytów oraz Lewica.
Nowe wyzwania dla nowej koalicji
Bogactwo partii politycznych liczących na wejście do słoweńskiego parlamentu, zaraz po ogłoszeniu wyników niedzielnych wyborów może przełożyć się na polityczny zamęt w tworzeniu nowej koalicji. Wysoce prawdopodobna wygrana Janeza Janšy i Słoweńskiej Partii Demokratycznej oznaczać będzie jej pierwszeństwo do tworzenia koalicji rządowej. Ponieważ w polityce deklaracje przedwyborcze często nie są dotrzymywane może okazać się, że do rozmów wrócą SPD i Lista Marjana Šarca. Politykom LMŠ trudniej będzie usiąść do stołu z przedstawicielami ugrupowań rządzących, których dotychczas krytkowali. Powrót na stanowisko premiera lub wejście do koalicji rządowej Janeza Janšy i jego partii oznaczać będzie dla europejskich salonów politycznych, bazujących na poprawności politycznej, kolejną porażkę. Po uformowaniu się eurosceptycznej koalicji rządzącej we Włoszech z premierem Giuseppem Contem, do grona krajów rządzonych przez krytyków linii wyznaczonej na osi Berlin – Bruksela – Paryż dołączyłaby Słowenia.
Janeza Janša w czasie kampanii wyborczej nie krył swojego krytycznego stanowiska wobec polityki imigracyjnej Unii Europejskiej oraz zachowania wpływu na państwo przez postkomunistów. Janša w mass mediach porównywany jest do Wiktora Orbana, który wziął udział w wiecach przedwyborczych Słoweńskiej Partii Demokratycznej Janeza Janšy w dwu miastach – Celje i Lendavie. Udział premiera Węgier w kampanii partii Janšy skrytykowały liberalne media słoweńskie i europejskie, obawiając się utraty władzy przez centrolewicę w Ljubljanie.
Jan Bereza
