Proza krwawej „Luny”

Skoro udało się wypromować w Idzie Helenę Wolińską – prokurator stalinowską, odpowiedzialną za dokonanie mordu sądowego na superbohaterze naszej historii, generale Auguście Emilu Fieldorfie „Nilu” – to czemu nie spróbować tego samego z ubeczką Julią Brystygier „Luną”? Bo czym jeszcze można wytłumaczyć zamiar nakręcenia filmu o Brystygierowej, obwieszczony opinii publicznej przez Ryszarda Bugajskiego, jak nie chwytaniem wiatru koniunktury w żagle, póki wieje? Zanim jednak powstanie kolejna kontrowersyjna fabuła z nutą antypolonizmu, chętnie słyszaną na euroatlantyckich salonach, zajmijmy się tym, czego raczej nie pokaże w swoim filmie utytułowany reżyser, to jest twórczością literacką kobiety tak intrygującej tuza polskiej kinematografii.

Julia Brystygier (1902–1975), dyrektorka V Departamentu MBP, specjalistka od okrutnych i wymyślnych tortur zadawanych podczas przesłuchań (między innymi dlatego więźniowie Mokotowa nazywali ją „Krwawą Luną”) – po odsunięciu od zajęć w strukturach bezpieki stała się cichą, szarą redaktorką PIW‑u, gdzie poprawiała niefortunne zdania i stawiała przecinki w cudzych tekstach. Z czasem znalazła sobie drugie zajęcie – dość typowe dla oprawców komunistycznych: ubeka Aleksandra Omiljanowicza, stalinowskiego prokuratora Zbigniewa Domino, akowskiego renegata Mariana Reniaka vel Stróżyńskiego – i zaczęła wydawać własne książki. Próżno jednak szukać „Krwawej Luny” w annałach literatury pod nazwiskiem, na którego grozę pracowała, wykazując się skrajnym sadyzmem w trakcie przesłuchań w ubeckiej mordowni przy Rakowieckiej w Warszawie. Brystygierowa publikowała książki pod panieńskim nazwiskiem – jako Julia Prajs. Pseudonim literacki był konieczny. Odmężowskie nazwisko początkującej pisarki mogło się zbyt jaskrawo kojarzyć z okresem „błędów i wypaczeń”...