W piątek Kościół katolicki wspomina Śmierć Pana Jezusa na Krzyżu. Z tego powodu jest to dzień postu, a wierni zobowiązani są do rezygnacji ze spożywania mięsa. Czasami zdąża się jednak, że wypada wtedy jakieś święto. Co wtedy?
Jeśli ranga owego święta jest wystarczająco duża (np. przypada wtedy uroczystość), to konieczność poszczenia nie obowiązuje, gdyż tego dnia Kościół kieruje naszą uwagę na radość, a nie umartwienie.
Wesprzyj nas już teraz!
Tymczasem 1 stycznia przypada nie tylko świecki Nowy Rok. Tego dnia – w ostatni dzień Oktawy Bożego Narodzenia – Kościół oddaje cześć Świętej Bożej Rodzicielce. Umiejscowienie tej uroczystości liturgicznej w Oktawie Narodzenia Pańskiego zwraca naszą uwagę na ścisły związek między Bożym Macierzyństwem Maryi, a Narodzeniem się Syna Bożego.
Boże Macierzyństwo to pierwszy i najważniejszy przywilej Najświętszej Maryi Panny. To z niego wynikają wszystkie przyczyny jej czci i szczególnej roli w Kościele. Święto poświęcone Bożemu Macierzyństwu Maryi wprowadził w roku 1931 papież Pius XI, który w ten sposób chciał uczcić 1500. rocznicę soboru efeskiego, podczas którego ogłoszono, iż Maryi przysługuje tytuł „Theotokos” (Bogarodzica).
Choć prawda o Bożym Macierzyństwie ma mocne potwierdzenie w tekstach Pisma Świętego oraz najdawniejszej Tradycji, w V wieku – za sprawą patriarchy Konstantynopola Nestoriusza – rozgorzał na ten temat zacięty spór teologiczny. Nestoriusz twierdził, że w Chrystusie istnieją dwie osoby i dwie natury: ludzka i Boska, a Maryja miałaby być rodzicielką tylko Chrystusa-człowieka, natomiast nie Chrystusa-Boga. Spór rozstrzygnęli biskupi zebrani w 431 roku na soborze w Efezie, którzy wykazali na podstawie Objawienia, że Chrystus jest jedną Osobą, w której istnieją dwie natury: ludzka i Boska. Maryi jako Matce Osoby Chrystusa przysługuje więc tytuł Bożej Rodzicielki.
Widać więc wyraźnie, że mówimy o święcie naprawdę wielkiej wagi. Dlatego też trudno oczekiwać, by w tak radosnym dniu Kościół zalecał czy nakazywał poszczenie. W związku z faktem, iż święto Świętej Bożej Rodzicielki Maryi ma charakter uroczystości, post (wstrzemięźliwość od potraw mięsnych) w piątek 1 stycznia roku 2021 nie obowiązuje.
Warto jednak przy tym pamiętać, że huczne, a nawet szampańskie przeżywanie końca starego, a zarazem początku nowego roku nie stanowi usprawiedliwienia dla zaniedbywania katolickich obowiązków. Tymczasem 1 stycznia obchodzimy jedno ze świąt nakazanych, co oznacza, że tego dnia udział we Mszy świętej to nasz obowiązek. I nie ma on związku z Nowym Rokiem, a kultem Najświętszej Maryi Panny – choć bez wątpienia zawierzenie się opiece Pośredniczki Wszelkich Łask u progu nowego roku jest więcej niż wskazane.
Ponadto 1 stycznia można uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami (brak przywiązania do grzechu, także powszedniego, bycie w stanie łaski uświęcającej, przyjęcie Komunii świętej, odmówienie dowolnej modlitwy w intencjach Ojca świętego, wykonanie innej czynności związanej z uzyskaniem odpustu). W uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi taką czynnością jest publiczne odmówienie hymnu „Przybądź Duchu”. Odpust można ofiarować za siebie bądź za zmarłego (nie musi być to znana nam osoba).
Źródło: misericors.org / KAI / opoka.org.pl / PCh24.pl
MWł
