Miłe złego początki

Materializm, kosmopolityzm, moralny liberalizm, relatywizm, apostazja – wybrany szereg współczesnych „plag egipskich”. Akademiccy teoretycy objaśniają nam to na różne sposoby i gęsto opatrują przypisami. Coraz częściej odwołują się przy tym do II Soboru Watykańskiego i jego praktycznych konsekwencji. Ale to raczej wątpliwy sposób na dotarcie do tak zwanego zwykłego człowieka, który z jednej strony jest tych plag podmiotem, a z drugiej przede wszystkim przedmiotem kulturowej rewolucji. A ja pamiętam, jak to do nas przyszło…

Na początku było judo i karate. Nierzadko fizyczny trening wiązał się z elementami jogi, a co za tym idzie, niósł ze sobą wymuszony kontakt z zupełnie innym sposobem myślenia i definiowania siebie. Ale na to patrzyłem jeszcze z boku. Zresztą, owe dyscypliny sportu nigdy nie przyciągały w Polsce tłumów (zwykła bokserska gala wciąż gwarantuje pełną salę, w odróżnieniu od, na przykład, turnieju judo, choćby nawet w randze mistrzostw kontynentu…).

Ale rychło się okazało, że znalazły się inne drzwi, którymi to wszystko do nas wlazło i stało się nie tylko atrakcyjne, ale bardzo szybko zaczęło być wyznacznikiem przynależności do tak zwanej kulturalnej elity, aby w efekcie skutecznie zainfekować naszą kulturę. Zachodni Wschód przyszedł do nas przez teatr, a jego „guru” stał się Jerzy Grotowski ze swym Teatrem „Laboratorium”. A skuteczność tego stąd, że w momencie inicjacji (lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XX wieku) byliśmy tak wyjałowieni przez realizm socjalistyczny, że ów kulturowy „wentyl” adaptował się doskonale, także jako forma sprzeciwu wobec życia w komunizmie...