W przesłaniu skierowanym do uczestników 17. Międzynarodowej Konferencji Liturgicznej, która odbywa się w klasztorze w Bose, papież Franciszek wysłał specjalne przesłanie. Jej uczestnicy w tym roku skupią się na wynikach badań dotyczących nowotestamentowych fundamentów chrześcijańskiego ołtarza i jego wizerunkowi dzisiaj.
XVII Międzynarodowa Konferencja Liturgiczna „OŁTARZ – ostatnie zdobycze, nowe problemy”, która rozpoczęła się w klasztorze w Bose w północnych Włoszech, skupi się na najnowszych wynikach badań dotyczących roli ołtarza, jego wyglądu oraz konsekwencji dla liturgii. Sympozjum jest organizowane przez klasztor wraz z Narodowym Biurem ds. Kościelnego Dziedzictwa Kulturowego Konferencji Episkopatu Włoch we współpracy z Krajową Radą Architektów.
Wesprzyj nas już teraz!
Ołtarz był tematem Międzynarodowej Konferencji Liturgicznej w Bose w 2003 roku, Sympozjum powraca do tego tematu – jak czytamy na stronie organizatora – by przedstawić najnowsze wyniki badań historycznych ostatnich piętnastu lat i omówić nowe kwestie, które z tego powodu pojawiły się. Z okazji otwarcia konferencji Papież Franciszek wysłał w czwartek wiadomość podpisaną przez Sekretarza Stanu, kardynała Pietro Parolina.
Papież pozdrowił uczestników spotkania i wyraził nadzieję, że refleksje, które pojawią się podczas tego sympozjum doprowadzą do bardziej dojrzałego zrozumienia „liturgii jako źródła i zwieńczenia życia kościelnego i osobistego pełnego braterstwa”.
O ołtarzu rozmawiano podczas Międzynarodowej Konferencji Liturgicznej w Bose w 2003 roku Teraz powraca się do tego tematu – jak podaje Vatican News – by przedstawić najnowsze wyniki badań historycznych w tym zakresie. Uczestnicy będą rozmawiać o „wymogach” soborowej reformy liturgicznej i „nierozerwalnym związku między ołtarzem a amboną, korelacji między artystycznym wyszukaniem, produkcją seryjną a funkcjonalnością”. Decydujące znaczenie ma odegrać świadectwo doświadczonych architektów i artystów, którzy skonfrontowali się z tematem przestrzeni liturgicznej i produkcją ołtarzy.
Uczestnicy od czwartku do soboty włącznie poruszać będą kwestie zmiany wyglądu ołtarza na przestrzeni wieków od średniowiecza po czasy współczesne, organizacji przestrzeni liturgicznej w XIV – XVI wieku, dziedzictwa barokowego i potrzeb dzisiejszej liturgii, teologii liturgicznej, wizerunku ołtarza, a nawet znaczeniu ołtarza w szwajcarskim protestantyzmie. Poruszą sprawy projektowania ołtarzy i produkcji seryjnej, wyszukania artystycznego a funkcjonalności, dialogu między architektami a teologami itp.
Radę naukową spotkania tworzą: Enzo Bianchi (Bose – Przewodniczący Komitetu), Valerio Pennasso (Rzym), Emanuele Borsotti (Bose), Goffredo Boselli (Bose Curatore dei Convegni), Francois Cassingena-Trevedy Paryż), Mario Cucinella (Bolonia), Bert Daelemans (Madryt), Micol Forti (Watykan), Albert Gerhards (Bonn), Angelo Lameri (Rzym), Andrea Longhi (Torino), Philippe Markiewicz (Paryż).
Przykładowo podczas 6. Zgromadzenia w Bose, które odbyło się w czerwcu 2008 roku, opat Wspólnoty z Bose Enzo Bianchi wskazał, że ołtarz i ambona „powołują” zgromadzenie, natomiast „zgromadzenie kreuje przestrzeń liturgiczną, w której to zgromadzenie się wyraża jako zgromadzenie celebrujące”. „Zgromadzenie nie zwołuje się samo, ale ołtarz i ambona wyprzedzają zgromadzenie”. Natomiast Stefano Russo, dyrektor Narodowego Urzędu dla Kościelnych Dóbr Kultury przy Konferencji Episkopatu Włoch podkreślił, że chrześcijańskie zgromadzenie jest podmiotem celebrującym liturgię. Jest ono święte mocą Tego, który jest święty. Abp Piero Marini zwrócił uwagę na przewrót, jaki dokonał się po Soborze Watykańskim II. Na przykład posoborowy wstęp do mszału rzymskiego podkreśla funkcję zgromadzenia, które celebruje liturgię. Wcześniej nie przywiązywano do niego aż takiej wagi.
Z kolei Giuseppe Busani, dyrektor Stowarzyszenia Profesorów Liturgiki we Włoszech mówił, że choć zgromadzenie składa się z wielu ciał, wyraża ono jedną rzeczywistość niewidzialną, to jest wiarę. Stało się to możliwe na skutek wcielenia Chrystusa. Ciało widzialne, może zawierać rzeczywistość niewidzialną. Ciało wezwane jest do sformułowania niewidzialnego Ciała w głębokim sensie communio z Bogiem. Ludzkie zmysły (ciało) i spełniany ryt dają człowiekowi możliwość wyrażania się i spotkania z Bogiem.
Giuliano Zanchi podkreślił, że forma Kościoła wyraża, kim są wierzący w Chrystusa i mają na nią wpływ: dzień, w którym zgromadzenie wiernych się odbywa, przewodniczący zgromadzenia, obecni, a nawet ci, którzy w nim bezpośrednio nie uczestniczą, ale którym zanoszona jest Eucharystia. Prelegent zauważył, że wyraźna zmiana w liturgii nastąpiła dopiero po Soborze Watykańskim II. Wyraziła się ona w zmianach w przestrzeni sakralnej i w konsekwencji w zmianie liturgii, dogmatyce i eklezjologii.
Sebastià Janeras z Katalońskiego Wydziału Teologicznego w Barcelonie, omawiając liturgię i architekturę w starożytnych kościołach syryjskich, podkreślił, że zadaniem liturgii syryjskiej było ukazanie łączności liturgii ziemskiej z niebiańską. Podział i wystrój kościoła miał symbolicznie tę rzeczywistość wyrazić. Obrazem Chrystusa był biskup, a prezbiterzy reprezentowali apostołów. Zgromadzenie było podzielone na dwie części: mężczyzn i kobiety, których oddzielała bema – symbol Jerozolimy, centrum świata. Do ołtarza, który był symbolem Golgoty, dostęp mieli tylko biskup i prezbiterzy.
Spotkania Liturgiczne w Bose, jak podkreślają ich organizatorzy to „droga Kościoła”. Mają pomagać w opracowaniu teologii Kościoła, eklezjologii i zrozumieniu praktyk liturgicznych.
Źródło: vaticannews.va / rbl.ptt.net,pl,/monasterodibose.it,
AS
