Jak to z karpiem było

tekst i zdjęcia: Adam Dworakowski

Kiedy byłem mały, święta w mojej rodzinie wyglądały co roku niemal identycznie – ci sami goście przy stole, ten sam obrus i zastawa, te same potrawy. Byłem przekonany, że tego dnia w całej Polsce, ba, nawet na całym świecie ludzie zasiadający do stołu, by wspólnie radować się z nadejścia Zbawiciela, jedzą dokładnie te same potrawy. Był barszcz, pierogi z kapustą i grzybami, kapusta z grochem, fasola i naturalnie karp: w galarecie z rodzynkami i migdałami na słodko oraz smażony w panierce podawany z surówką z czerwonej kapusty i chałką. Jakież było moje zdziwienie, gdy okazało się, że w Polsce, w Krakowie, ba, nawet wśród moich kolegów z klasy niemal każde wigilijne menu różni się od siebie. Barszcz wcale nie był jedyną zupą – ktoś jadał grzybową, ktoś rybną, ktoś inny jeszcze wigilijny żur. Inne potrawy, inne smaki. Dziś jestem skłonny wysnuć teorię, że jedyną świąteczną potrawą wspólną dla nas wszystkich jest karp – oczywiście przyrządzany na dziesiątki różnych sposobów.

Z rodzynkami, szafranem i szpinakiem

Polska jest jedynym krajem, w którym podczas wigilijnej wieczerzy jada się niemal wyłącznie jeden rodzaj ryby. W gorącym przedświątecznym okresie wszyscy rzucają się na karpie, by następnie zapomnieć o nich na kolejnych trzysta sześćdziesiąt pięć dni. A przecież nie zawsze tak było – kiedyś ryby stanowiły niemal połowę potraw na staropolskim stole.