24 maja 2012

Misjonarze biznesu

(Tom Monaghan, założyciel Legatusa. Fot. Expressen/Forum)

Utarło się przekonanie, że katolicyzm nie sprzyja dążeniu do bogactwa. Ciężka praca, akumulacja kapitału, przedsiębiorczość – te cnoty kojarzone są raczej z judaizmem i protestantyzmem niż z katolicyzmem. Znacznie większym problemem jest jednak nieprzychylność wielu ludzi Kościoła wobec środowisk biznesowych.

 

Trzeba przyznać, że czasy współczesne przyniosły na tym polu pozytywne zmiany. Powstały na przykład stowarzyszenia, których członkowie dążą do uświęcania się w życiu zawodowym, ale także liczne duszpasterstwa przedsiębiorców (takie jak Duszpasterstwo Talent) czy instytuty naukowe interpretujące katolicką naukę społeczną w duchu wolnego rynku (jak Instytut Actona). Czy słabo znane w Polsce stowarzyszenie Legatus jest tylko jedną z wielu tego typu organizacji?

Wesprzyj nas już teraz!

 

W maju 1987 roku po spotkaniu z papieżem Janem Pawłem II właściciel sieci Domino’s Pizza, Tom Monaghan postanowił założyć organizację skupiającą katolickich przedsiębiorców. Dzisiaj Legatus (w języku łacińskim: ambasador) liczy około 5 tysięcy członków – głównie Amerykanów. Istnieje jednak już na trzech kontynentach, w tym również w Polsce. Sam założyciel i prezes Legatusa jest klasycznym przykładem self-made mana. Sześć lat spędził w sierocińcu, do którego oddała go nieradząca sobie z samotnym wychowywaniem dzieci matka. Być może ten trudny epizod był w jego życiu Opatrznościowy – sierociniec prowadziły siostry felicjanki, które zaszczepiły w nim wiarę katolicką. W czasach studenckich Monaghan nabył drobny sklepik z pizzą, który stopniowo przekształcił w ogólnoświatową sieć pizzerii – Domino’s Pizza. W latach 1983-1992 był także właścicielem drużyny baseballowej Detroit Tigers.

 

Przez pewien czas Monaghan używał majątku głównie dla własnej przyjemności, jednak w latach 80. zaczął uświadamiać sobie, że to mu nie wystarcza. Oprócz Legatusa powołał do życia (w 1983 r.) Mater Christi Foundation. Dziś fundacja nazywa się Ave Maria, a dzięki niej powstało między innymi miasteczko o tej samej nazwie, gdzie obowiązują zasady chrześcijańskiej etyki, np. zakaz sprzedaży pornografii i środków antykoncepcyjnych. W honorowym miejscu miasta znajduje się katolicki uniwersytet. W jego radzie programowej zasiadają wybitni przedstawiciele życia intelektualnego i Kościoła. Monaghan chce, by uniwersytet prześcignął pod względem jakości nauczania Harvard i Yale – oto american dream w katolickim wydaniu.

 

Niemniej interesującą postacią jest należący do Legatusa John Roth, emerytowany generał armii amerykańskiej i były właściciel firmy Horizon Industries, który gościł ostatnio w naszym kraju na zaproszenie Katolickiego Klubu Biznesu w Poznaniu. Natomiast przedstawicielem Legatusa w Polsce jest Jerzy Jamontt, prezes Zakładów Mechanicznych Wiromet SA w Mikołowie.

 

Członkowie Legatusa mają potrójną misję do spełnienia: poznawanie doktryny katolickiej, przeżywanie (praktykowanie) wiary i jej rozszerzanie. Zazwyczaj to ostatnie zadanie realizowane jest przez dawanie dobrego przykładu. Jan Paweł II powiedział do członków Legatusa: Świat potrzebuje osób pochodzących ze świata, które dadzą świadectwo chrześcijańskiej etyce w dziedzinie biznesu, a Kościół prosi Was o publiczne i wytrwałe pełnienie tej roli. Dzięki wysokiej pozycji zawodowej i społecznej przykład ten dostrzec może wielu ludzi.

 

W przeciwieństwie do innych organizacji, których członkowie dążą do przeżywania powołania zawodowego w duchu wiary, Legatus stawia niezwykle trudne do spełnienia kryteria przynależności. Po pierwsze, pełnoprawny uczestnik powinien być ortodoksyjnym katolikiem. Po drugie zaś właścicielem bądź wysoko postawionym członkiem zarządu firmy o wartości minimum 5 mln dolarów. Jest to więc organizacja elitarna, która swojego elitaryzmu nie ukrywa. Początkowo nawet było to problemem i Legatus nie był dobrze postrzegany przez amerykańskich hierarchów Kościoła. Jednak wsparcie organizacji dla katolickich inicjatyw przemieniło krytykę w poparcie.

 

Dlaczego jednak kryteria członkostwa są tak trudne do spełnienia? Członkowie Legatusa mówią tu o doświadczeniu. I nie chodzi tylko o doświadczenie zawodowe. Wielki biznesmen, milioner spotyka się z pokusami znacznie większymi niż choćby właściciel rodzinnej firmy czy nauczyciel w szkole. Wielu od przykładnego życia woli na przykład suto zakrapiane alkoholem przyjęcia czy przygodne romanse z pięknymi kobietami. Legatus jest dla tych, którzy mimo licznych pokus świadomie wybrali Boga. I zdecydowali się służyć Mu wszelkimi możliwymi sposobami.

 

Marcin Jendrzejczak

 

*****  

Biznes i wiara

  

Rozmowa z Johnem Rothem, emerytowanym generałem dywizji armii amerykańskiej, biznesmenem, byłym sekretarzem organizacji Legatus

  

PCh24.pl: Zgodnie z popularną tezą Maxa Webera katolicyzm utrudnia wzrost ekonomiczny i jest sprzeczny z tym, co autor określił jako duch kapitalizmu. Z drugiej strony, teolog katolicki Michael Novak uważa, że można mówić o czymś takim jak katolicki duch kapitalizmu, który opiera się nie tylko na ciężkiej pracy, ale także na kreatywnym myśleniu. Jaka jest Pańska opinia na temat wpływu katolicyzmu na rozwój ekonomiczny narodów i jednostek?

 – Znacznie bardziej zgadzam się z Novakiem niż Weberem. Wierzę, że ludzie wiary są powołani do podejmowania decyzji dotyczących prowadzenia biznesu – decyzji o charakterze etycznym. Wierzę także, że uczciwość w interesach spotka się z dobrym przyjęciem na rynku i zapewni rozsądny zysk. Można w tym miejscu przytoczyć zawarty na stronie internetowej jednej z prężnie rozwijających się firm z Zachodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych fragment deklaracji: „Nasze korporacyjne wartości to: czcić Boga we wszystkim co robimy przez szanowanie innych, przez pełnienie dobrych uczynków, przez pomoc innym; przez wybaczanie bliźnim i radość życia”.

 

Głęboko wierzę, że katolicyzm pomaga jednostce w stawaniu się kimś lepszym i w pełniejszym rozumieniu dwóch prostych Przykazań Bożych – miłości Stwórcy i naszych bliźnich. Nasi bliźni to nasi towarzysze i traktowanie ich zgodnie z tą deklaracją nie jest sprzeczne z dążeniem do zyskowności, lecz sprzeciwia się nadużyciom w dążeniu do zysku. W swej istocie „duch kapitalizmu” może wypływać z silnej katolickiej wiary w środowisku wolnego przemysłu. W Europie jest wiele przykładów bardzo katolickich rejonów, w których kwitną zarówno biznes, jak i dzieła miłosierdzia. Dobry tego przykład stanowi chociażby Bawaria.

  

Wiele, zwłaszcza młodych osób w Polsce nie widzi przed sobą przyszłości. Ciężko się uczyli, ukończyli studia i nie mogą znaleźć pracy. Co by Pan im poradził?

 – Nie zgadzam się z pańskim twierdzeniem. Media głównego nurtu mają tendencję, by skupiać się na tym co złe, ale ich doniesienia muszą być weryfikowane przez zdrowy rozsądek i fakty natury praktycznej. Media powinny badać i dochodzić do prawdy, a nie akceptować „linię partyjną”. Mam wrażenie, że polscy nauczyciele, z którymi rozmawiałem podczas tej wizyty w Polsce, byli o wiele bardziej optymistyczni od waszych przywódców. Co więcej, mam wielu przyjaciół wśród polskich biznesmenów, którzy zawsze szukają dobrych kandydatów – „agresywnych”, mających wiedzę i chcących ciężko pracować, a nie tylko zajmować miejsca pracy.

 

Zachęcałbym zatem, tak jak zachęcam ludzi w Stanach Zjednoczonych będących w podobnej sytuacji w związku z obecnym światowym kryzysem: zakładajcie własne firmy! Wiele firm może przecież rozpoczynać działalność bez dużego kapitału; banki nadal inwestują w solidne propozycje. Zgadzam się, że do tego potrzeba kreatywności, przedsiębiorczości i silnej woli, ale jeśli ciężko studiowałeś, słuchałeś swoich nauczycieli i wierzysz w swoje zdolności, możesz zacząć działać i wywrzeć wpływ na polską gospodarkę.

  

Żyjemy w nieustającym kryzysie. Rządy są zadłużone, podatki rosną, zwiększa się bezrobocie, a inflacja zżera nasze oszczędności. Jaka jest Pańska opinia na temat przyczyn obecnego kryzysu i sposobów wyjścia z niego?

 – Staram się zrozumieć, dlaczego tak skupia się pan na negatywach. Wydaje mi się, że bardziej słucha rządowych mediów niż wielu liderów biznesu w Polsce. Jestem głęboko przekonany, że nasze rządy skupiają się na umacnianiu swej władzy. Dlatego rozwijają prawa i regulacje dające im większą kontrolę nad narodami. Tymczasem zamiast tego powinny uwalniać potencjał tkwiący w ludziach i firmach chcących podjąć ryzyko. W przeciwnym razie bowiem trudno o rozwój gospodarczy. Polecam także poczytać o hierarchii potrzeb Maslowa. Pragnienie jednostki, jej determinacja jest stale niszczona przez krótkowzroczną politykę rządów nastawionych tylko na zaspokajanie podstawowych potrzeb.

  

Aby stać się członkiem Legatusa, trzeba być niezwykle bogatym i wyznawać katolicyzm. A Biblia mówi, że prędzej wielbłąd przejdzie przez ucho igielne niż bogaty wejdzie do raju. Czy nie uważa Pan, że to sprzeczność?

 – Wierzę, że ta biblijna sentencja jest ostrzeżeniem skierowanym do bogatych, by używali swojej zamożności mądrze i z miłosierdziem; by czynili dobro dla dzieci Bożych. Wielu z nich tak robi, podczas gdy niewielu trafia na czołówki gazet i wiadomości telewizyjnych. Członkowie Legatusa udowodnili i udowadniają cały czas, że usłyszeli to biblijne ostrzeżenie i mocno wspierają potrzebujących chociażby przez swoje organizacje charytatywne. Założyciel i przewodniczący Legatusa, Tom Monaghan, jest tego najlepszym (choć nie jedynym) przykładem.

 

 Jaką rolę odegrała wiara w Boga w Pana karierze wojskowej i biznesowej?

 – Zasadniczą! Nie wierzę, bym bez Boga, jako kotwicy w moim życiu, mógł odnieść sukces ani w wojsku, ani w biznesie. Bóg „utrzymywał mnie przy życiu w niebezpiecznych czasach” i dzięki słuchaniu Go oraz podążaniu za Jego nauczaniem byłem prowadzony do sukcesu, jak również mogłem wykorzystać ten sukces, miłując moich bliźnich.

  

Dziękuję za rozmowę.

 

Rozmawiał: MJ

  

Redakcja dziękuje Panu Maciejowi Łobzie, organizatorowi poznańskiego spotkania z generałem Rothem, za pomoc w przeprowadzeniu wywiadu.

 

Wesprzyj nas!

Będziemy mogli trwać w naszej walce o Prawdę wyłącznie wtedy, jeśli Państwo – nasi widzowie i Darczyńcy – będą tego chcieli. Dlatego oddając w Państwa ręce nasze publikacje, prosimy o wsparcie misji naszych mediów.

Udostępnij
Komentarze(0)

Dodaj komentarz

Anuluj pisanie