IPN Białystok podczas prac ekshumacyjnych niedaleko cmentarza prawosławnego w Białymstoku ujawnił szczątki 4 młodych mężczyzn. Przypuszcza się że to Żołnierze Niezłomni zamordowani przez UB. Poszukiwania będą tam trwały aż do końca maja, bo w poprzednich pracach, niedaleko tego miejsca, odkryto i ekshumowano szczątki ponad 40 żołnierzy podziemia.
Wciągu prac prowadzonych od 6 do 9 maja 2019 ujawniono szczątki czterech osób. „Uprzejmie informuję, że trakcie ekshumacji, przeprowadzonej w ostatnich dniach na jednej z prywatnych posesji, znajdujących się na Pietraszach, w rejonie białostockiego cmentarza prawosławnego, z trzech grobów podjęto szczątki czterech osób, ze śladami postrzałów czaszek. Posiadane dane procesowe wskazują, że śmierć denatów mogła nastąpić w drugiej połowie lat czterdziestych ubiegłego wieku (od roku 1944)” – czytamy w odpowiedzi jaką na pytania PCh24.pl otrzymaliśmy od prokuratora Janusza Romańczuka, naczelnika pionu prokuratorskiego IPN Białystok.
Wesprzyj nas już teraz!
W czasie czynności zabezpieczono przy szczątkach kilka artefaktów, z których najistotniejsze to pocisk od amunicji strzeleckiej oraz medalik i szkaplerz. Obecny etap prac w okolicy cmentarza prawosławnego w Białymstoku Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Białymstoku rozpoczęło 6 maja i trwać będzie do końca tego miesiąca.
W ubiegłych latach w wyniku prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzonych w okolicy cmentarza prawosławnego w Białymstoku ekshumowano szczątki ponad czterdziestu osób – ofiar zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy miejscowego UB w latach 1944-1954. Przeważnie są to młodzi mężczyźni. Na kościach większości ofiar stwierdzono ślady obrażeń, w tym postrzałów (widoczne m.in. na czaszkach). Działania BPiI w części objęte są śledztwem prowadzonym przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku.
Przy podjętych szczątkach zabezpieczono liczne artefakty, m.in. pozostałości amunicji, szkaplerze, różańce czy obuwie ofiar. Przedmioty są poddawane konserwacji i specjalistycznym badaniom. Ze wszystkich szczątek jest pobierany materiał biologiczny na potrzeby identyfikacyjnych badań genetycznych.
IPN Białystok poszukuje szczątek m.in. dowódców podziemia niepodległościowego na białostocczyźnie takich jak m.in. kpt. Kazimierz Kamiński „Huzar” – dowódca 6 Wileńskiej Brygady AK, podpułkownik Władysław Żwański ps. „Błękit” – szef Okręgu NZW Białystok czy podpułkownik Aleksander Rybnik ps. „Jerzy” – zastępca prezesa WiN Okręgu Białystok.
Według, posiadanych przez IPN, zeznań świadków oraz raportów wywiadu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość miejsce za cmentarzem prawosławnym, wówczas były tam okopy, stało się polem śmierci Żołnierzy Niezłomnych. W latach powojennych z białostockich katowni UB, przyjeżdżał tu samochód, a osoby w mundurach ludowego wojska polskiego, zrzucały do dołów zwłoki, które przysypywano warstwą słomy, a potem piasku. Egzekucje wykonywano również na miejscu. Podobnym miejscem ukrywania zwłok ofiar białostockiego UB jest Las koło Olmont. Obecnie prowadzone są tam prace poszukiwawcze i ekshumacyjne.
Adam Białous
Zobacz także: Lista Wyklętych – pierwszy katalog Żołnierzy Wyklętych w Internecie