19 marca 2015

Św. Józef patronem Krakowa już od 300 lat!

(Gerard van Honthorst, Dzieciństwo Chrystusa ok. 1620; via Wikimedia Commons)

Na początku XVIII wieku Polska nękana była przez najazdy obcych wojsk. Wtedy radni miejscy postanowili wybrać Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny na głównego patrona miasta. Wierzono bowiem, że jest On orędownikiem w sprawach najtrudniejszych i skutecznie pomoże Krakowowi podnieść się z upadku – mówi dla portalu PCh24.pl o. Bartłomiej Józef Kucharski OCD, rekolekcjonista, pisarz i poeta.

 

Na jaki czas możemy datować pierwszy wzrost czci do św. Józefa Oblubieńca w Królestwie Polskim?

Wesprzyj nas już teraz!


W zasadzie cześć wobec Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny na terenie Polski była obecna od momentu chrztu świętego w 966 roku. Jednak nabrała ona swoistego dynamizmu w XVII wieku. To czas baroku stał się okresem licznych inicjatyw dotyczących Opiekuna Pana Jezusa. Niemały w tym udział mieli karmelici bosi…

 

W jaki sposób karmelici bosi przyczynili się do rozpropagowania kultu św. Józefa?


Karmelici bosi przybyli do Polski na początku XVII wieku, w 1605 roku. Prowadzili duszpasterstwo w oparciu o doktrynę św. Teresy od Jezusa. Między innymi sięgnęli także do nauczania Świętej dotyczącego św. Józefa. Twierdziła ona, że Patriarcha Nazaretański ma moc wstawiania się u Boga we wszystkich sprawach. Jego wstawiennicza skuteczność polega na tym, że na ziemi Jezus przez długie lata był Mu posłuszny jako przybrany syn. Tym bardziej więc wysłuchuje w niebie wszystkich próśb Józefa.

Karmelici bosi zamieszkali na krakowskim Podzamczu. Był to ich drugi klasztor w Krakowie. W kościele św. Michała i Józefa umieszczono cudowny obraz Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny. Stał się celem licznych pobożnościowych wydarzeń. Przede wszystkim gromadzono się przed nim na modlitwę w każdą środę. Przy klasztorze karmelitańskim spotykało się Arcybractwo św. Józefa, do którego należała ówczesna elita Krakowa. Pieczę nad tą organizacją mieli oczywiście karmelici bosi. Uroczyście obchodzono również inne święta związane z Opiekunem Pana Jezusa

 

Czy mógłby Ojciec opisać cudowny obraz św. Józefa znajdujący się w krakowskim kościele karmelitańskim? Jaka była jego historia?


Cudowny obraz św. Józefa został namalowany przez karmelitańskiego artystę br. Łukasza od św. Karola. Mieszkał on w Rzymie i tam na zlecenie wielu klasztorów karmelitów bosych tworzył swoje dzieła. Był bardzo wydajny w pracy. Do niego to zwrócili się krakowscy karmelici z prośbą o namalowanie wizerunku Opiekuna Pana Jezusa. Obraz powstał w 1668 roku i został przewieziony do Krakowa, a następnie umieszczony w lewej bocznej nawie kościoła św. Michała i Józefa. Przedstawia on Dzieciątko Jezus znajdujące się w centralnym punkcie obrazu. Jest Ono podtrzymywane przez św. Józefa, jego dłonie stanowią swoisty tron dla prawdziwego Króla Izraela. Sama postać Oblubieńca NMP zajmuje dużą część całości. Zwraca uwagę to, że św. Józef jest mężczyzną raczej w średnim wieku. Na obrazie znajdują się też trzy anioły. Jednak nad całą kompozycją góruje Gołębica Ducha Świętego i światło od Niej bijące. Ono oświetla Dziecię Jezus oraz Jego Opiekuna. To, że możemy spoglądać na Oblicze Jezusa i Józefa, jest darem samego Ducha.

 

W jakich okolicznościach domniemany ojciec Pana Jezusa został Patronem Krakowa?


Na początku XVIII wieku Polska nękana była przez liczne najazdy obcych wojsk. Niszczono miasta, grabiono majątek narodowy. Degradacji uległ niegdyś pełen swoistego piękna królewski Kraków. Zniszczono Wawel, ograbiono mieszkańców, a wszystkiego dopełniła straszliwa zaraza, która pochłonęła 2/3 ludności. Nad miastem unosił się duch smutku i rezygnacji. Wtedy radni miejscy, którzy należeli do Arcybractwa św. Józefa, wraz z karmelitami bosymi postanowili wybrać Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny na głównego patrona miasta. Wierzono bowiem, że jest On orędownikiem w sprawach najtrudniejszych i skutecznie pomoże Krakowowi podnieść się z upadku. W głosowaniu tajnym Rada Miejska jednogłośnie obrała św. Józefa patronem. Wybór potwierdziła Stolica Apostolska. I w ten sposób Opiekun Pana Jezusa stał się także Opiekunem Krakowa.

 

Jak wyglądały uroczystości ogłoszenia z 11 maja 1715 roku?


Całe miasto uczestniczyło w tej uroczystości. Przeniesiono obraz z kościoła karmelitów bosych na Rynek, prawdopodobnie umieszczono go koło kościoła Mariackiego. Tam biskup krakowski odczytał dekret Stolicy Apostolskiej potwierdzający wybór Rady Miasta. Procesyjnie odprowadzono wizerunek do świątyni karmelitańskiej, gdzie trwały nadal wspólne modlitwy zanoszone do Boga przez wstawiennictwo Świętego z Nazaretu. Warto dodać, że podczas przenoszenia obrazu jeden z radnych, ciężko chory, odzyskał po spojrzeniu na cudowny wizerunek zdrowie.

 

W jaki sposób krakowianie czcili od tego czasu św. Józefa? Czy zachowały się jakieś specjalne modlitwy lub nabożeństwa?


Przede wszystkim gromadzono się w kościele karmelitańskim w każdą środę. Przed obrazem zanoszono prośby i składano dziękczynienia. Odprawiano też nowennę przed Uroczystością św. Józefa. Popularne były także septenny, czyli siedmiodniowe modlitwy ku czci siedmiu radości i boleści Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny. Zachowały się do naszego czasu specjalne modlitewniki drukowane na potrzeby Bractw św. Józefa.

 

Czy kasata karmelitańskiego klasztoru końcem XVIII wieku przyczyniła się do zahamowania kultu św. Józefa wśród mieszkańców Krakowa?


Na skutek likwidacji klasztoru na Podzamczu cudowny obraz na szereg dziesięcioleci, w sumie prawie na dwieście lat, trafił do klauzury zakonnej, czyli nie był wystawiony publicznie.

Siłą rzeczy fakt ukrycia wizerunku osłabił świadomość krakowian dotyczącą patronatu św. Józefa nad miastem. Ale nigdy do końca pamięć o Patronie nie została wymazana.

 

A jak sytuacja wygląda obecnie? Jak Ojciec ocenia, czy krakowianie wiedzą, że mają tak przemożnego patrona w niebie?


Bywa z tym różnie. Od 1980 roku w naszej karmelitańskiej świątyni przy Rakowickiej 18 można modlić się przed cudownym obrazem. Jest spora liczba wiernych, którzy regularnie uczestniczą w nabożeństwach do św. Józefa w każdą środę. Ale w powszechnej świadomości Opiekun Pana Jezusa nie jest postrzegany jako Opiekun Krakowa. Nawet część duchowieństwa nie wie o patronacie św. Józefa.

 

Jak będą wyglądały uroczystości 300-lecia ogłoszenia św. Józefa patronem królewskiego miasta?


Główne uroczystości odbędą się 11 maja 2015 roku w naszym kościele przy ul. Rakowickiej 18.

Odprawiona zostanie Msza Św. o godzinie 18.00 pod przewodnictwem ks. kard. Stanisława Dziwisza. Uroczystość będzie transmitowana przez Telewizję Trwam i Radio Maryja. Po Mszy św. nastąpi ponowienie oddania Krakowa pod opiekę św. Józefa. Patronatowi Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny będą także poświęcone Rozmowy Niedokończone.

 

Bóg zapłać za rozmowę!

 

Rozmawiał Kajetan Rajski

Wesprzyj nas!

Będziemy mogli trwać w naszej walce o Prawdę wyłącznie wtedy, jeśli Państwo – nasi widzowie i Darczyńcy – będą tego chcieli. Dlatego oddając w Państwa ręce nasze publikacje, prosimy o wsparcie misji naszych mediów.

Udostępnij
Komentarze(0)

Dodaj komentarz

Anuluj pisanie