Dionizy, biskup Koryntu, jest jednym ze świętych, o których wiadomo, że byli postaciami znaczącymi dla kształtowania się młodego Kościoła Chrystusowego i cieszyli się po śmierci dużym kultem, jednakże z powodu małej ilości źródeł zachowane o nich informacje są nader skromne. Należy pamiętać, że czasy, w których działał Dionizy, a więc panowanie znakomitego jako władca, lecz zwalczającego chrześcijaństwo Marka Aureliusza, nie sprzyjały przechowywaniu dokumentów związanych z działalnością Kościoła, uznanego przez Rzymian za zabobonną sektę podobnie jak żydzi (w pierwszym okresie prześladowań nawet księgi liturgiczne i Pismo Święte były chowane w tajemnicy, aby nie narażać świętych ksiąg na profanację ze strony pogańskich władz). Dysponujemy dwoma źródłami traktującymi o tym biskupie męczenniku – jest to znana Historia ecclesiastica Euzebiusza z Cezarei i dzieło De viris illustribus św. Hieronima. Euzebiusz podaje, że święty Dionizy zmarł męczeńską śmiercią w jedenastym roku panowania Marka Aureliusza. Pisze też o gorliwości duszpasterskiej w zachowaniu czystości wiary i obyczajów we wspólnotach, do których listownie zwracał się biskup – niestety listy, oprócz fragmentów, nie zachowały się do naszych czasów.
Autorytet Dionizego słynął nie tylko w powierzonej mu diecezji, ale również w innych miastach pamiętających misyjne wyprawy i gorące napominania błogosławionych apostołów Piotra i Pawła. Święty jest autorem siedmiu tak zwanych listów katolickich, w których podobnie jak pierwsi apostołowie daje zbawienny wykład nauki Jezusa Chrystusa skierowany bezpośrednio do konkretnych wspólnot, ale mający charakter ogólnodostępnego nauczania (katolikos znaczy z greckiego powszechny). Świadectwem tego, że imię hierarchy korynckiego było znaczące, jest fakt, iż jego listy były fałszowane przez heretyków z różnych stron dla rozpowszechniania ich zgubnych nauk. Jest ponadto autorem listu skierowanego do chrześcijanki o imieniu Chrystofora, w którym, podobnie jak u wielu innych świętych (co najwspanialej zostało rozwinięte u św. Franciszka Salezego – autora Filotei), przy okazji prywatnej korespondencji zawiera cenny wykład prawd dotyczących życia chrześcijańskiego. W swoich listach krzepi podupadłych w wierze Ateńczyków i przestrzega mieszkańców Nikomedii przed niebezpiecznym kacerstwem Marcjona. Chwali biskupów wytrwale stających na stanowiskach prawowierności przeciwko zalewowi szczególnie wówczas na Wschodzie szerzących się błędów heretyckich. Daje też nauki moralne o małżeństwie i wierności.
Posługa duszpasterska tego świętego biskupa miała miejsce za pontyfikatu papieża świętego Sotera, zaliczonego w poczet Ojców Kościoła. Podobnie jak później św. Hieronim (w korespondencji ze świętym papieżem Damazym) zwraca on uwagę na znaczenie Biskupa Rzymu jako ostoi prawowierności, której filar ufundował sam Bóg właśnie na Zachodzie, w Wiecznym Mieście. Przy okazji wymiany listów z tym papieżem Święty dziękuje za przesłanie jałmużny zebranej w Rzymie na rzecz jego wspólnoty. Jako postać znacząca w ówczesnym życiu chrześcijańskim, a więc stanowiąca pewne zagrożenie dla władz cesarstwa, został święty Dionizy koryncki stracony podobnie jak wielu jego współbraci w kapłaństwie. Jego doczesne szczątki zostały przeniesione przez uczestników szóstej wyprawy krzyżowej do Rzymu i umieszczone w klasztorze pod wezwaniem tego Świętego.
Kościół wspomina św. Dionizego z Koryntu 8 kwietnia.
FO
