– Przyszłość ma swoje korzenie w przeszłości – podkreślali uczestnicy Międzynarodowej Konferencji Naukowej poświęconej Kodeksowi Prawa Kanonicznego z 1917 roku. Spotkanie zatytułowane „Non Nova Sed Nove – Codex Iuris Canonici 1917 w setną rocznicę promulgacji” odbyło się w środę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II.
Konferencję poprzedziła odprawiona w kościele akademickim KUL Msza święta w języku łacińskim. Uczestniczyli w niej pracownicy Instytutu Prawa Kanonicznego i zaproszeni na konferencję goście.
Wesprzyj nas już teraz!
Pierwszej sesji spotkania, poświęconej Kodeksowi Prawa Kanonicznego sprzed 100 lat przewodniczył biskup Artur Miziński, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski. Drugiej zaś – ks. dr hab. Ambroży Skorupa, prof. KUL. Podczas trzeciej sesji prof. dr Damián Němec OP z Uniwersytetu Palackiego z Ołomuńca w Czechach wygłosił referat zatytułowany „CIC 1917 w Kościele łacińskim w Czechach i na Słowacji”. Ks. prof. dr hab. Józef Krukowski mówił zaś o recepcji „Codex Iuris Canonici 1917” w Polsce, tekst „Źródła Codex Iuris Canonici 1917” wygłosił natomiast ks. dr hab. Krzysztof Burczak, prof. KUL.
Podczas spotkania, w którym wzięli udział naukowcy z wielu ośrodków naukowych z kraju i zagranicy, podkreślano m.in. znaczenie Kodeksu dla reformy sfery dyscyplinarnej społeczności Kościoła.
Wobec mnogości norm prawnych i ich zbiorów, na Soborze Watykańskim I zrodziła się idea sporządzenia kodeksu, który zachował pewne elementy dawnego stanu prawnego, ale wprowadzał wiele nowoczesnych rozwiązań, zarówno w sferze materii prawnej, jak i technice redagowania norm prawnych.
W podobny sposób miała pracować powołana przez papieża Piusa X w „Motu proprio arduum sane munus” z dnia 19 marca 1904 roku komisja, której zadaniem było przygotowanie nie kompilacji, ale kodeksu sensu stricto. Zredagowano prawo Kościoła w formie zwięzłych i jasnych norm. Kodeks zawierał w sprawach zasadniczych prawo dawne, lecz zredagowane w nowoczesnej formie. Wprowadzono nowe przepisy o reformatorskim charakterze. Unormowano wiele instytucji prawnych mających podstawę w zwyczaju lub doktrynie. Ustawodawstwo kościelne ukierunkowano bardziej na sferę wewnętrzną, mając na celu rozwój życia religijnego i moralnego.
Zbiór praw z 1917 roku był pierwszym w dziejach Kościoła Kodeksem. Ułatwił w znaczący sposób funkcjonowanie sądów i innych instytucji kościelnych. Stał się przedmiotem licznych komentarzy naukowych i naukowego dyskursu na uniwersytetach. – Uczczenie setnej rocznicy promulgacji „Codex Iuris Canonici” przez środowiska naukowe z Polski i zagranicy w formie konferencji naukowej, wydaje się być stosowną formą podkreślenia znaczenia wysiłku kodyfikacyjnego Kościoła – podkreślili organizatorzy spotkania.
„Codex Iuris Canonici” z 1917 roku przestał obowiązywać w momencie promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego, dokonanej przez papieża Jana Pawła II 25 stycznia 1983 roku. Jednak, jak zauważyli organizatorzy konferencji, przyszłość ma swoje korzenie w przeszłości, a ciągłość prawa kanonicznego co do istoty tkwi w jego źródle, którym jest niezmienne prawo Boże.
Środowe spotkanie zorganizowały: Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Instytut Prawa Kanonicznego oraz Katedra Historii Prawa Kanonicznego KUL.
Źródło: KAI / BP KEP, KUL
RoM