21 marca Komisja Europejska wyraziła zgodę na przejęcie amerykańskiego koncernu rolniczo-chemicznego Monsanto przez niemiecką firmę chemiczną Bayer. Transakcja warta aż 62,5 mld dolarów stworzy największą na świecie korporację agrochemiczną, kontrolującą rynek nasion i nawozów.
Bayer zaproponował przejęcie Monsanto w maju 2016 roku. Od tego czasu niemiecki koncern czekał na zgody urzędów antymonopolowych w USA i Unii Europejskiej.
Wesprzyj nas już teraz!
– Zatwierdziliśmy plany Bayera dotyczące przejęcia Monsanto, ponieważ środki zapewnione przez stronę, warte ponad 6 miliardów euro (7,4 miliarda dolarów) w pełni odpowiadają na nasze obawy dotyczące konkurencji – ogłosiła komisarz Margrethe Vestager, szefowa KE ds. ochrony konkurencji.
W sierpniu ubiegłego roku Bruksela przeprowadziła dochodzenie w sprawie transakcji pierwotnie szacowanej na 66 miliardów dolarów (56 miliardów euro), która pozwoliłaby stworzyć największą na świecie zintegrowaną firmę produkującą pestycydy i nasiona. Fuzja wzbudziła niepokój wśród różnych organizacji. Komisja podała, że porozumienie może ograniczyć konkurencję wśród produktów dla kluczowych rolników.
Bruksela podjęła decyzję pomimo sprzeciwu ekologów i rolników, którzy obawiają się, że umowa daje zbyt dużo władzy wiodącym światowym producentom genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO) i kontrowersyjnego chwastobójczego glifosatu.
Niemiecki gigant chemiczny, by połączyć się z Monsanto, musi sprzedać globalny biznes związany z produkcją nasion, pestycydów oraz technologiami rolniczymi.
Te aktywa najprawdopodobniej zakupi od Bayera inny gigant w agrobiznesie, niemiecka spółka BASF, za kwotę około 6 mld euro. BASF ma zyskać nasiona rzepaku, bawełny, soi, pszenicy oraz prawa do badań nad genetycznymi modyfikacjami roślin, jakie prowadził Bayer. Spółka zakupi także aktywa niezwykle szkodliwego dla środowiska glufosynatu oraz trzy badania naukowe nad herbicydami, które miałyby w przyszłości zastąpić bardzo szkodliwy i powszechnie używany glifosat. Od Monsanto BASF miałby przejąć grupę Nemastrika, zajmującą się ochroną nasion przed szkodnikami.
Bayer i Monsanto oczekują teraz na stanowisko amerykańskiego urzędu antymonopolowego.
Środowa decyzja komisarz Vestager należy do jednej z najbardziej kontrowersyjnych w całej jej karierze. Liczne organizacje pozarządowe są nią oburzone, gdyż – jak twierdzą – fuzja przyniesie szkody zdrowiu ludzi i zwierząt, rolnictwu oraz środowisku.
Agrobiznes zdominują dwie spółki: Bayer-Monsanto i BASF, które będą gromadzić i przetwarzać „gigantyczne dane dotyczące produkcji żywności na świecie”, zyskując absolutną kontrolę nad rolnikami i miażdżąc drobnych producentów.
Werner Baumann, dyrektor naczelny Bayeru, powiedział w ubiegłym miesiącu, że jeśli otrzyma zgodę Komisji, transakcja z Monsanto mogłaby być sfinalizowana w drugim kwartale tego roku.
Bayer to jeden z największych koncernów chemicznych i farmaceutycznych na świecie, znany głównie z produkcji leków, m.in. aspiryny, ale jego duża część działalności dotyczy nawozów i rolnictwa. Firma istnieje od 1863 roku.
Z kolei powstałe w 1901 roku Monsanto, to globalny koncern zajmujący się chemią organiczną i biochemią w zakresie rolnictwa. Sprzedaje genetycznie modyfikowane ziarna siewne i hormony wzrostu dla bydła, a także powszechnie znany słodzik aspartam.
W Monsanto największe udziały mają Rockefellerowie, którzy w latach 50. XX wieku zainicjowali tzw. Zieloną Rewolucję w Meksyku, kontynuowaną następnie z pomocą rządu amerykańskiego w innych krajach rozwijających się. Polegała ona na stosowaniu ziaren genetycznie modyfikowanych i dużej ilości pestycydów, co doprowadziło m.in. do wyjałowienia gleby oraz drastycznego zmniejszenia liczby gatunków uprawianych roślin na świecie. Uzależniła ona rolników z ubogich państw od nasion i zmusiła do zaciągania coraz kosztowniejszych kredytów, doprowadzając ich niejednokrotnie do bankructwa i samobójstwa (np. Indie).
Obecnie na świecie agrobiznes został zdominowany przez zaledwie kilka potężnych koncernów agrochemicznych, które liczą na duże zyski w związku ze stałym wzrostem cen żywności.
Również chińska państwowa firma ChemChina w ostatnim czasie przejęła – za kwotę 43 miliardów dolarów – szwajcarską spółkę Syngenta. Fuzja warta 150 miliardów dolarów nastąpiła także w USA, gdzie połączyły się amerykańskie giganty: Dow Chemical i DuPont.
Dla zwykłych konsumentów ewentualna fuzja Bayeru i Monsanto oznaczać będzie to, że największa na świecie i najpotężniejsza korporacja agrobiznesu upowszechni stosowanie roślin genetycznie modyfikowanych i toksycznych pestycydów. Oto w jaki sposób realizuje się program „zrównoważonego rolnictwa”.
Źródło: euractiv.com / forsal.pl / guadian.co.uk
AS
