Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski wstrzymał wykonanie uchwały Rady Miasta Białystok dotyczącej zmiany nazwy ulicy mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” na ulicę Podlaską. Wojewoda – jako przedstawiciel rządu nadzorujący działalność prawną samorządu – wszczął postępowanie w sprawie uchwały, ponieważ, jak twierdzi, „narusza ona zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.
Bohdan Paszkowski stwierdził też, że uchwała przegłosowana (tylko jednym głosem) przez koalicję białostockich radnych miejskich z PO oraz FMP boleśnie dotyka środowiska kombatanckie. „Podjęcie uchwały w oparciu o niepotwierdzone i jednocześnie krzywdzące zarzuty, stoi również w wyraźnej sprzeczności z zapisami ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (…), która w preambule stanowi, że kombatantom oraz ofiarom represji należny jest głęboki szacunek wszystkich rodaków oraz szczególna troska i opieka ze strony instytucji państwowych, samorządów terytorialnych i organizacji społecznych” – czytamy w uzasadnieniu decyzji wojewody podlaskiego wstrzymującej wykonanie uchwały białostockiej Rady Miasta.
Wesprzyj nas już teraz!
Równie poważny jest drugi zarzut stawiany przez wojewodę uchwale godzącej w dobre imię bohatera narodowego pułkownika Zygmunta Szendzielarza. „Analiza uzasadnienia podjętej uchwały daje podstawy do stwierdzenia istotnego naruszenia zapisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej tj. art. 7” – podano w uzasadnieniu decyzji Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ten przepis Konstytucji RP stanowi, że wojewoda ma obowiązek otaczać specjalną opieką bohaterów walk o niepodległość Rzeczypospolitej. Postępowanie wojewody w sprawie uchwały Rady Miasta Białystok może trwać do 30 dni.
Decyzja wojewody dotycząca uchwały Rady Miasta Białystok nosi nazwę „Wszczęcie postępowania nadzorczego w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały”. Bardzo prawdopodobne, że postępowanie to rzeczywiście zakończy się uchyleniem uchwały. Świadczyć mogą o tym słowa zawarte w decyzji. „W ocenie organu nadzoru [prawników wojewody-red.] kwestionowana uchwała dotknięta jest wadą uzasadniającą stwierdzenie jej nieważności w późniejszym czasie” – czytamy. Decyzję, z upoważnienia wojewody podlaskiego Bohdana Paszkowskiego, podpisała Zofia Silwonik, dyrektor Wydziału Nadzoru i Kontroli Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego. Jeżeli uchwała zostanie uchylona, Rada Miasta może zaskarżyć decyzję wojewody podlaskiego do sądu administracyjnego.
28 października białostocka Rada Miasta, głosami radnych koalicji PO – Forum Mniejszości Podlasia, odebrała ulicy imię zamordowanego przez komunistów żołnierza Niezłomnego majora Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszko”. Projekt uchwały godzącej w dobre imię polskiego bohatera narodowego złożyli radni Forum Mniejszości Podlasia, którzy określają się jako Białorusini lub prawosławni.
Nowa białostocka ulica (przedłużenie ulicy Chrobrego) otrzymała imię majora Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka” w roku 2018. Uchwałę w tej sprawie przygotowali i przegłosowali radni PiS, którzy wówczas mieli większość w Radzie Miasta. Po ostatnich wyborach samorządowych i zmianie układu sił w radzie miasta samorządowcy reprezentujący mniejszość białoruską i prawosławną zgłosili projekt uchwały znoszący imię ulicy „Łupaszki”. Chcieli, aby dostała ona nową nazwę „100-lecia Praw Kobiet”. Jednak tej nowej nazwy ulicy koalicjanci FMP z PO nie zaakceptowali, nadając jej nazwę „ulica Podlaska”. Po przyjęciu uchwały godzącej w dobre imię bohatera narodowego zaprotestowało wiele organizacji patriotycznych i instytucji – m.in. Światowy Związek Żołnierzy AK oraz IPN. Uchwała wywołała tez oburzenie społeczne i odbiła się medialnym echem po całej Polsce.
Pułkownik Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” jest polskim bohaterem narodowym i żołnierzem Niezłomnym. Był zawodowym oficerem i brał udział w kampanii wrześniowej. Podczas wojny walczył w szeregach ZWZ – AK. Był dowódcą słynnej 5. Wileńskiej Brygady AK. 30 czerwca 1948 roku w małopolskim Osielcu „Łupaszka” został aresztowany przez funkcjonariuszy MBP. Po długotrwałym śledztwie 2 XI 1950 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na karę śmierci. Przetrzymywano go w więzieniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Został tam stracony 8 II 1951 r. Prowadzone przez IPN prace ekshumacyjne na warszawskich Powązkach (2013) doprowadziły do identyfikacji szczątków majora Łupaszki. Pośmiertnie awansowano go do stopnia pułkownika. Bohaterski „Łupaszka” spoczął z honorami w grobie rodzinnym na Powązkach. W całej Polsce jest dziś wiele ulic imienia Zygmunta Szendzielarza. Ma on też wiele pomników.
Adam Białous
