„W ’68 Polski nie było” – grzmi „Gazeta Wyborcza”, nie pozostawiając suchej nitki na projekcie senackiej uchwały upamiętniającej marcowe wydarzenia w Polsce sprzed 50 laty. Gazeta na swój sposób czyta projekt między wierszami, chcąc dowieść winy zbiorowej Polaków za działania komunistycznych władz.
Uchwała przygotowana przez historyka prof. Jana Żaryna, senatora PiS, ma być rozpatrywana na środowym posiedzeniu senackiej komisji ustawodawczej. Projekt – jak na rocznicową uchwałę – szeroko opisuje wydarzenia z marca ’68 roku, starając się uwzględnić rolę każdej ze stron w wydarzeniach marcowych – zarówno komunistycznych władz, obywateli, jak i przedstawicieli Kościoła.
Wesprzyj nas już teraz!
Projekt przypomina, że „iskrą, która wywołała wydarzenia marcowe 1968 r., była decyzja władz komunistycznych o zdjęciu z afiszów Teatru Narodowego Dziadów Adama Mickiewicza, które to przedstawienie było odbierane przez szeroką widownię przez pryzmat współczesności, dominacji Związku Sowieckiego nad Polską”.
„Sprzeciw wobec cenzorskich posunięć władz oraz kłamliwej propagandy wyrazili przede wszystkim młodzi Polacy, głównie – ale nie tylko – studenci, z wielkich ośrodków akademickich, jak i z mniejszych miast Polski powiatowej. Protest tej emocjonalnej wspólnoty pokoleniowej rozlał się po całej Polsce, a jej symbolem stał się wiec 8 marca 1968 r. na Uniwersytecie Warszawskim w obronie studentów wyrzuconych z uczelni, brutalnie spacyfikowany przez oddziały milicji i ORMO” – czytamy w projekcie uchwały.
Ów „słuszny protest młodzieży, spontaniczny i wyrastający z naturalnej potrzeby życia w prawdzie” – jak podaje uchwała – „zbiegł się z czystkami w aparacie partii i administracji dokonywanymi przez grupę komunistów polskich, a skierowanymi od 1967 r. przeciwko osobom pochodzenia żydowskiego”.
Dokument przypomina, że pretekstem do nagonki antyżydowskiej stało się opowiedzenie się ZSRS po stronie arabskiej w wojnie z Izraelem, a jej efektem było wyrzucenie z kraju „blisko 20 tysięcy Polaków pochodzenia żydowskiego, w tym – wbrew propagandzie – nie tylko rzeczywistych zbrodniarzy komunistycznych z lat stalinowskich, ale całych rodzin (także współmałżonków Polaków) niemających wpływu na rządy w Polsce Ludowej”.
„Wyjeżdżający z kraju zarzucali jednak antysemityzm nie narzuconym Polsce w wyniku jałtańskiej zmowy rządom komunistycznym, ale Polakom, współtworząc czarną legendę o Narodzie” – czytamy w projekcie, który przytacza dalej krytyczny wobec działań władz komunistycznych głos hierarchów polskiego Kościoła oraz docenia jego działania.
„Jednocześnie Senat Rzeczypospolitej Polskiej przypomina, że ówczesne władze komunistyczne, uruchamiając antysemickie wiece i przymuszając Polaków do brania w nich udziału, a także wprowadzając w przestrzeń publiczną patologiczne nastroje antyżydowskie, nie reprezentowały woli Narodu, a jedynie Moskwy i jej interesy wewnątrzkomunistyczne oraz międzynarodowe” – czytamy w dokumencie.
„Musimy jednak przyznać, że komunistami byli także Polacy, za których dziś wypada nam przeprosić zarówno wyrzucone wówczas rodziny polskie pochodzenia żydowskiego, jak i ich potomków żyjących obecnie często w nieświadomości, komu zawdzięczają swój los. Przepraszamy!” – wskazuje projekt.
Dla „Gazety Wyborczej” taki dokument, to przykład „obłędnej polityki historycznej” oraz próba powiedzenia, że w roku 1968 państwo nie istniało, a „komuniści zostali w cudowny sposób odseparowani od narodu polskiego”, zaś autorzy uchwały „sakralizują polski naród, zawsze niewinny”. Zdaniem krytyków uchwały, jej przekaz jest „pokrętny”, gdyż „wyraża się ubolewanie, ale również się twierdzi, że część, która wyjechała, to zbrodniarze stalinowscy”.
MA
